Wiele osób pytało się nas przy okazji Manify 2012 „Chleba zamiast igrzysk”, czyniąc z tego jednocześnie zarzut, czemu krytykujemy sposób w jaki władze konstruują wydatki z budżetu. Jakie mamy do tego prawo? Czy my się właściwie na tym znamy?
Brak kompetencji do zajmowania się tak skomplikowanym zjawiskiem jak budżet miejski jest argumentem często wykorzystywanym przez rządzących. Służy on temu, żeby w zawoalowany sposób powiedzieć: „odczepcie się od podejmowanych przez nas decyzji”. Ale budżet jest przecież NASZ. Wydatki, które są z niego realizowane powinny zatem służyć przede wszystkim realizacji NASZYCH potrzeb. Obecnie jest tak, na co wskazywałyśmy w zeszłym roku, że służą one, w sposób całkowicie nieuzasadniony, organizacji i promocji „igrzysk”, które nie mają nic wspólnego z polepszaniem jakości życia. To na nie przekazywane są ogromne, w porównaniu z celami społecznymi, sumy pieniędzy.
Uważamy, że budżet miejski jest nasz, bo to my, mieszkanki i mieszkańcy, w głównej mierze się na niego składamy. To my wspólnie przekazujemy do niego środki, i to my powinnyśmy mieć prawo do decydowania o nim. Budżet miejski jest wspólnym workiem, do którego wszyscy i wszystkie dorzucamy swoje pieniądze w bardzo konkretnym celu – ma on służyć realizacji zadań, które poprawiają, mówiąc ogólnie, jakość życia. I to w tym dwojakim sensie budżet jest nasz. Nie możemy pozostawić możliwości decydowania o nim nielicznym osobom, nie możemy pozostawić wiedzy o nim ukrytej na stronach internetowych czy urzędowych papierach.
Co to oznacza w praktyce, że wspólnie składamy się na budżet miejski? W roku 2004 nastąpiły zmiany legislacyjne, które w pewnym stopniu zmieniały „źródła” lokalnych budżetów. Można więc rok ów uczynić granicznym w ramach niniejszej krótkiej analizy.
2004 – ogółem: 1 739 187 394
– podatki (PIT i CIT): 384 485 828; 53 168 536 – 437 654 364 (25,2%)
– subwencja: 332 971 998 (19,1%)
– podatki własne: 270 461 737 (15,5%)
– nieruchomości: 211 755 930 (12,2%)
– dochody z usług: 148 760 272 (8,5%)
– komunikacja: 122 835 974 (7,1%)
– przedszkola: 10 390 876
2013 – ogółem: 3 566 243 520 (wzrosły o 105%)
– podatki (PIT i CIT): 842 000 000; 70 000 000 – 912 000 000 (25,6%) (wzrosło o 108%)
– subwencja: 503 234 690 (14,1%) (wzrosła o 51,1%)
– podatki własne: 442 375 900 (12,4%) (wzrosło 63,6%)
– nieruchomości: 369 000 000 (10,3%) (wzrosło 74,2%)
– dochody z usług: 284 920 370 (8%) (wzrosło 91,5%)
– komunikacja: 156 000 000 (4,4%) (wzrosło 27%)
– przedszkola: 29 590 000